Saigon 100 years ago through foreigners' lenses

By Mai Nhat   April 18, 2024 | 04:32 am PT
The old Saigon Opera House, Notre Dame Cathedral surrounded by horse-drawn carriages were captured in photographs of downtown Saigon by foreigners 100 years ago.
Kiến trúc nhà hát đầu tiên của thành phố vào đầu thế kỷ 20 qua ống kính người Pháp, được giới thiệu trong ấn bản mới của sách Đô thị Sài Gòn - Chợ Lớn trước năm 1945 qua tài liệu lưu trữ, do NXB tổng hợp TP HCM giới thiệu nhân dịp 30/4-1/5. Theo tài liệu do nhóm tác giả tổng hợp từ Trung tâm lưu trữ quốc gia II, công trình được các kiến trúc sư Félix Olivier, Ernest Guichard và Eugène Ferret xây dựng theo lối flamboyant (phong cách kiến trúc với họa tiết trang trí mảnh và mềm mại như ngọn lửa) khánh thành vào năm 1900. Đến nay, nhà hát là một trong những biểu tượng văn hóa của TP HCM, nơi diễn ra các đêm nghệ thuật, ca nhạc, thu hút đông đảo người mộ điệu hàng tuần.

The first Saigon Opera House as it appears in the new edition of a book about Saigon before 1945 published by Tong Hop Publishing House this month. Construction of the building began after its design was completed by French architects Félix Olivier, Ernest Guichard and Eugène Ferret. The theater was inaugurated in 1900. Its architecture is defined by the European Gothic Flamboyant style of earlier. The theater is now a cultural symbol of Ho Chi Minh City and hosts many night arts performances every week.

Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn cuối thế kỷ 19 tấp nập các phương tiện giao thông. Công trình được xây từ năm 1877, do kiến trúc sư J.Bourard thiết kế, hoàn thành sau ba năm và được Tòa thánh Vatican phong hàng tiểu Vương cung Thánh đường từ năm 1959. Hầu hết nguyên vật liệu từ gạch, ngói, sắt, thép đến ốc vít, kính màu trang trí đều được chuyển từ Pháp sang nhằm đảm bảo mô phỏng đúng nguyên tác nhà thờ Notre Dame của Paris. Hiện nhà thờ trong quá trình tu sửa, dự kiến hoàn thành năm 2027.

The neighborhood surrounding Saigon’s Notre Dame Cathedral in the late 19th century. Construction was completed three years after it was designed by architect J. Bourard in 1877. It was conferred by the Catholic Church with Cathedral status as the "Immaculate Conception Cathedral Basilica" in 1959 by order of the Vatican. Most materials were making up the building were brought all the way from France, aiming to ensure a true simulation as the original version in Paris. The church is currently undergoing repairs, expected to be completed in 2027.

Bưu điện thành phố ban đầu là một tòa nhà thô sơ gồm hai gian thấp, lợp ngói phẳng, ban bọc bởi một hàng rào tre thưa. Năm 1886–1891, công trình được xây với phong cách chiết trung theo đồ án thiết kế của kiến trúc sư Marie-Alfred Foulhoux, pha trộn giữa phong cách phương Tây cùng nét trang trí phương Đông. Cùng nhà hát thành phố, nhà thờ Đức bà, bưu điện tạo thành quần thể di tích đặc biệt, là biểu tượng trong lòng người Sài Gòn.

The Saigon Central Post Office was initially a primitive building surrounded by a sparse bamboo fence. But from 1886-1891, the building was renovated in an eclectic style following the ideas of Marie-Alfred Foulhoux, who mixed western architecture with oriental designs. Along with Saigon Opera House and Notre Dame Cathedral, Saigon Central Post Office is one of the city’s most special structures.

Tòa thị chính (nay là trụ sở UBND TP HCM) do kiến trúc sư Femand Gardès thiết kế và xây dựng từ năm 1989 đến 1909. Thời Pháp thuộc, tòa nhà có tên Hôtel de ville trong tiếng Pháp hay Dinh xã Tây trong tiếng Việt. Đến thời Việt Nam Cộng hòa, công trình được gọi là tòa đô chánh Sài Gòn - nơi làm việc và hội họp của chính quyền.

Saigon City Hall (now headquarters of Ho Chi Minh City People's Committee) was designed by architect Femand Gardès and built between 1889 and 1909. In the French colonial period, the building was originally called Hôtel de ville in French or Tay Xa Palace in Vietnamese. By the time of the Republic of Vietnam, it was used for government work and important meetings.

Vườn bách thảo Sài Gòn rộng 20 ha, được người Pháp xây dựng năm 1864, làm nơi nuôi trồng các loài động vật, thực vật của toàn Đông Dương. Ban đầu, đất đai nơi đây vốn nhiều sình lầy, lực lượng viễn chinh phải phát quang, tạo lối đi, xây những chuồng thú đầu tiên. Sau này, công trình có tên Thảo Cầm Viên, trở thành một trong 8 vườn thú lâu đời nhất thế giới. Hôm 26/3, Thảo Cầm Viên Sài Gòn kỷ niệm dịp tròn 160 tuổi.

The 20-hectare Saigon Botanical Garden was built by the French in 1864, and was home to a wide range of animal and plant species native to Indochina. Initially, the era was a swamp, so expeditionary forces had to create paths through it. Later, it was transformed into the Saigon Botanical Gardens and Zoo. It is now one of the eight oldest zoos in the world. The Saigon Zoo and Botanical Gardens celebrated its 160-year anniversary on March 23.

Dinh thống đốc Nam Kỳ (nay là bảo tàng thành phố), còn được gọi là dinh Gia Long vì nằm trên đường cùng tên, do kiến trúc sư người Pháp - Alfred Foulhoux thiết kế, được xây dựng từ năm 1885 đến năm 1890 theo phong cách kiến trúc gothic, phần mái mang dáng dấp Á Đông.

The Cochinchina Governor's Palace (now the Museum of Ho Chi Minh City), was also called Gia Long Palace. It was designed by French architect Alfred Foulhoux and built from 1885 to 1890. The building followed the gothic architectural style, although it also had roots in the oriental Asian patterns.

Dinh toàn quyền (dinh Độc Lập ngày nay) được xây từ nửa cuối thế kỷ 19. Để xây công trình, chính quyền mở cuộc thi thiết kế với giải thưởng 4.000 Franc. Theo sử liệu, vật tư xây cất phần lớn được chuyển từ Pháp sang. Lúc bấy giờ, đại lộ Thống Nhất (nay là đường Lê Duẩn) vẫn còn bùn lầy, ẩm thấp. Từ 1887 đến 1945, nhiều đời toàn quyền Pháp sử dụng dinh thự này làm nơi ở và làm việc trong suốt thời kỳ xâm lược Ðông Dương.

The Governor General's Palace (now Independence Palace) was built in the mid-late nineteenth century. The government opened a competition to design the building with a prize of 4,000 francs. According to historical documents, most materials were brought all the way from France. Thong Nhat Avenue (now Le Duan Street) was still muddy and damp at the time. From 1887 to 1945, French governors used this mansion as a place to live and work during their invasion of Indochina.

Góc phố Catinat - Lagrandière (Đồng Khởi - Lý Tự Trọng, quận 1 ngày nay). Con đường mệnh danh là cuống rốn của Sài Gòn xưa, dài chưa đầy một km nhưng tập trung nhiều cơ sở thương mại, khách sạn, đầu tiên của thành phố.

The corner of Rue Catinat and Lagrandière (now Dong Khoi - Ly Tu Trong, District 1). The street is known as the "umbilical cord" of old Saigon, a nearly kilometer-long street that boasted the first commercial centers an d first hotels in Saigon.

Một góc phố Catinat ở trung tâm Sài Gòn cuối thế kỷ 19.

A corner of Rue Catinat in Saigon center in the late 19th century.

Con đường nhộn nhịp trước Bưu điện thành phố, nay trở thành khuôn viên rộng trước nhà thờ Đức Bà.

The bustling street in front of Ho Chi Minh City Hall has now become Nguyen Hue Walking Street.

Bến cảng Sài Gòn những năm nửa cuối thế kỷ 19. Sau khi đánh chiếm Gia Định, Pháp khẩn trương tiến hành xây dựng cảng ở đây để vừa nuôi chiến tranh xâm lược, vừa thực hiện mục tiêu khai thác thuộc địa.

Saigon port in the second half of the 19th century. After invading Gia Dinh, France built a port here aiming to support their war, and pursue the goal of colonial exploitation.

Thương cảng Sài Gòn năm 1866, hai năm sau khi được xây dựng, do nhiếp ảnh gia Emile Gsell chụp.

This photograph of Saigon Commercial Port in 1866 was taken by photographer Emile Gsell two years after it was built.

Photos courtesy of the National Archives Center II

 
 
go to top